Triển vọng tăng giá điện trong tương lai: Có còn sự tăng giá tiếp tục?
Tại buổi tọa đàm trực tuyến về giá điện do báo Thanh Niên tổ chức sáng 16.5 tại TP.HCM, nhiều bạn đọc quan tâm liệu ngành điện sẽ tăng giá điện vào cuối năm hay không, trong bối cảnh kinh tế vẫn còn khó khăn. Việc ngành điện lỗ gần 30.000 tỉ đồng trong năm 2022 là một con số rất lớn, và điều này đang đặt ra áp lực tăng giá điện để cân bằng ngân sách của ngành này.
Ông Võ Quang Lâm, Phó tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết rằng, theo báo cáo của tổ công tác liên ngành do Bộ Công thương thành lập, tập đoàn dự kiến sẽ ghi nhận khoản lỗ lên tới hơn 26.000 tỉ đồng trong năm 2022. Điều này được cho là do chi phí sản xuất giá thành tăng đột biến, đặc biệt là chi phí mua điện chiếm đến 82% giá thành điện. Năm 2022 cũng là năm tăng đột biến của nguyên liệu đầu vào, với chi phí mua than tăng gấp 6 lần so với năm 2020. Tập đoàn EVN đã có dự báo về năm khó khăn trong việc cân đối tài chính và cần phải đưa ra các giải pháp thích hợp để giảm chi phí và tăng doanh thu.
Dự đoán về sự tăng đột biến giá nhiên liệu đã thúc đẩy tập đoàn đưa ra một loạt các giải pháp để giảm bớt khó khăn và mất cân đối tài chính. Một trong những giải pháp đó là đơn vị trong ngành tiết giảm chi phí thường xuyên dưới 10% mỗi năm so với quy định. Đồng thời, công ty đã giãn công trình đầu tư xây dựng và công trình lưới điện lên đến 30% để giảm chi phí đầu vào.
Bên cạnh đó, công ty đã nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh bằng cách triệt để đấu thầu qua mạng và mua sắm với chi phí thấp nhất thông qua việc mời chào cạnh tranh. Năm 2022 cũng là một năm thuận lợi với điều kiện thủy văn tốt nhất trong lịch sử. Đặc biệt, thủy điện đã khai thác được hơn 14 tỷ kWh so với kế hoạch ban đầu của Bộ Công Thương. Tất cả những giải pháp trên đã giúp giảm mất cân đối tài chính xuống còn 26.000 tỷ đồng.
Ngày 4.3.2023, ông Lâm đã phân tích tình hình hiện tại nhằm trả lời một câu hỏi quan trọng. Theo ông, giá đã được điều chỉnh tăng 3% từ trước đó. Tuy nhiên, mặc dù dự kiến doanh thu sẽ tăng thêm 8.000 tỉ đồng so với mức không cân đối năm ngoái, tức là đạt 26.000 tỉ đồng, vẫn còn tồn đọng một khoản tiền lên tới 18.000 tỉ đồng. Điều này xuất phát từ việc thiếu nguồn lực, dẫn đến việc chưa thanh toán chênh lệch tỷ giá cho các chủ đầu tư dự án trong những năm qua.
Trong 4 tháng đầu năm 2023, giá nguyên vật liệu đã có một chút giảm, chẳng hạn như giá than nhập khẩu từ Indonesia đã giảm 87% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo trong năm 2023, ngành điện sẽ tiếp tục đối mặt với khó khăn, do đó, các biện pháp hợp lý sẽ được áp dụng để điều chỉnh tình hình giá nguyên liệu đầu vào, tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn điện và giảm chi phí mua điện đầu vào. Chúng ta sẽ tiếp tục thực hiện việc giảm chi phí 10% và kiểm tra lại các công trình không cấp bách để điều chỉnh thời gian sửa chữa, có thể nâng tỷ lệ giãn nhiều hơn, lên đến 50%, nhằm giảm chi phí mua điện. Đồng thời, chúng ta sẽ thực hiện một loạt biện pháp tăng cường tiết kiệm chi phí điện, đồng thời tăng cường đầu tư xây dựng, nhằm tìm ra các giải pháp khác nhau.
Ông Võ Quang Lâm chia sẻ thêm rằng theo Quyết định 24 của Thủ tướng, tập đoàn sẽ thường xuyên rà soát chi phí đầu vào hàng quý và báo cáo Bộ Công thương, Ủy ban quản lý vốn nhà nước để cung cấp thông tin về hoạt động sản xuất kinh doanh của tập đoàn. Theo Quyết định 24 này, điều chỉnh giá điện sẽ chỉ được thực hiện 6 tháng một lần và phải có sự chấp thuận từ các cấp thẩm quyền. Việc tăng giá điện được căn cứ trên những chi phí mà các cơ quan chức năng đã rà soát và kiểm soát.
Ông Võ Quang Lâm cho hay rằng chúng tôi nhận thức rõ rằng khó khăn của tập đoàn chính là khó khăn chung của cả doanh nghiệp và người dân. Do đó, mọi thay đổi đều cần phải đảm bảo sự cân đối lợi ích giữa tập đoàn, người dân và doanh nghiệp. Chính vì vậy, tập đoàn chúng tôi luôn nỗ lực vận hành một cách tối ưu nhất và hiệu quả nhất, nhằm cung cấp điện cho sinh hoạt và sản xuất với mức giá hợp lý nhất.
Về cơ bản, câu hỏi về việc liệu giá điện có tăng tiếp hay không vẫn còn bỏ ngỏ do tình hình lỗ lực tài chính của EVN vẫn đang đối diện với nhiều khó khăn.
