Phát triển hệ thống cao tốc: Kích thích sự phát triển kinh tế khu vực Nam

Ngày 19.5, Bộ GTVT đã chính thức đưa vào hoạt động tuyến cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết, mặc dù lễ khánh thành đã được tạm hoãn. Đồng thời, cùng ngày, tuyến cao tốc Nha Trang – Cam Lâm đã thông xe, vượt tiến độ 3 tháng so với kế hoạch.

Mở ra không gian phát triển rộng lớn hơn

Với chiều dài 100,8 km, tuyến cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết đi qua 4 huyện Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc và kết nối trực tiếp vào cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây tại xã Hàm Kiệm, H.Hàm Thuận Nam (Bình Thuận). Được hoạt động song song với cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây, tuyến cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết mang đến sự liên thông liền mạch qua hai tuyến cao tốc dài hơn 154 km, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế Bình Thuận.

Công ty TNHH Tập đoàn Sơn Hải đang đảm nhận vai trò chủ đầu tư cho dự án xây dựng tuyến cao tốc Nha Trang – Cam Lâm, có tổng chiều dài hơn 49 km. Dự án này được khởi công vào tháng 9 năm 2021 với tổng kinh phí vượt trên 7.600 tỉ đồng và được triển khai theo hình thức đối tác công – tư (PPP) thông qua hợp đồng BOT (xây dựng – vận hành – chuyển giao). Ban đầu, tuyến cao tốc sẽ có quy mô 4 làn xe, rộng 17 m, sau đó sẽ nâng cấp lên 32 m và 6 làn xe. Trên toàn tuyến, được thiết kế 18 điểm dừng khẩn cấp và cuối tuyến có làn dừng khẩn cấp hai bên. Ngoài ra, dự án cũng bao gồm 25 cây cầu, trong đó có 10 cầu vượt ngang với chiều rộng từ 5 đến 12 m tùy thuộc vào đường kết nối.

Vào thời điểm khai trương tuyến cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết, PV Thanh Niên đã mar bằng đến nút giao Ma Lâm (đầu ra QL28 tại H.Hàm Thuận Bắc) để chứng kiến sự kiện đáng kỷ niệm này. Ông Nguyễn Minh Hoàng, ngụ tại xã Hàm Trí, H.Hàm Thuận Bắc, đã dừng xe trên cầu vượt QL28, ngắm nhìn khoảnh khắc ý nghĩa mà ông coi là “dấu mốc lịch sử của quê hương”.

Ông Hoàng, người nông dân, trao đổi về việc nhường mảnh vườn thanh long để xây dựng cao tốc và ước muốn nhìn thấy sự phát triển từ đường cao tốc: ‘Quê hương sẽ thay đổi với cao tốc thông suốt, không chỉ về kinh tế mà còn về cuộc sống và tinh thần của cộng đồng’.

Chủ tịch UBND H.Hàm Thuận Bắc, Nguyễn Ngọc Thạch, tỏ ra rất hào hứng và phấn khởi trước phỏng vấn của PV Thanh Niên, khi tỉnh không chỉ có một mà đến hai tuyến cao tốc đồng loạt khánh thành, một sự kiện mang ý nghĩa tuyệt vời.

“Việc triển khai hai tuyến cao tốc này sẽ mở ra không gian rộng lớn hơn cho địa phương chúng tôi, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương, phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trên mọi mặt. Không chỉ giúp đi lại dễ dàng khi đi đến Khánh Hòa, TP.HCM hay lên vùng Tây Nguyên, hai tuyến cao tốc này còn rút ngắn thời gian di chuyển. Sự kiện khánh thành hôm nay cũng mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư tiềm năng đến Hàm Thuận Bắc,” ông Thạch hy vọng.

Rút ngắn một nửa thời gian TP.HCM – Khánh Hòa

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, việc xây dựng cao tốc Nha Trang – Cam Lâm và kết nối với cao tốc Cam Lâm – Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo – Phan Thiết và Phan Thiết – Dầu Giây đã tạo ra một “xương sống” quan trọng cho các tỉnh phía nam, giúp rút ngắn thời gian di chuyển từ TP.HCM đến các tỉnh này chỉ còn một nửa. Sự phát triển này đã mang lại những tiềm năng kinh tế và xã hội rất lớn cho cả khu vực.

Theo Chuyên gia giao thông Chu Công Minh, việc phát triển hệ thống giao thông cao tốc là cực kỳ cần thiết. Nhìn vào các nước phát triển như Nhật Bản, chúng ta thấy họ đã hiện đại hóa hệ thống cao tốc và tàu điện ngầm. Tuy nhiên, trong thời gian qua, khu vực phía nam, đặc biệt là TP.HCM – đầu tàu kinh tế của cả nước, gặp rất nhiều hạn chế về hệ thống giao thông. Chỉ có hai tuyến cao tốc là TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây và TP.HCM – Trung Lương, giới hạn tiềm năng và động lực của TP và cả khu vực phía nam. Đáng chú ý, tuyến QL1A hiện tại gần như không còn chức năng quốc lộ, mà trở thành một con đường nội đô với mật độ nhà dân dày đặc, tốc độ di chuyển chậm, đường hư hỏng và hẹp.

Với việc hoàn thiện và thông xe các tuyến cao tốc Phan Thiết – Vĩnh Hảo và Vĩnh Hảo – Cam Lâm, tạo sự kết nối với cao tốc Nha Trang – Cam Lâm, cùng với sự kết nối của cao tốc Phan Thiết – Dầu Giây và TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, thời gian đi lại giữa TP.HCM và các tỉnh vùng Nam Trung bộ sẽ được rút ngắn đáng kể, mang lại lợi ích về tiết kiệm nhiên liệu, thời gian và chi phí. Điều này không chỉ giúp giảm giá hàng hóa và tăng sức cạnh tranh mà còn thúc đẩy sự bùng nổ trong lĩnh vực du lịch và bất động sản. Đồng thời, việc liên kết các tuyến cao tốc cũng giúp giảm tải cho Quốc lộ 1A. Chuyên gia Chu Công Minh nhấn mạnh rằng việc kết nối các địa phương với TP.HCM – đầu tàu kinh tế của khu vực – sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của TP.HCM và lan tỏa ảnh hưởng đến các tỉnh và khu vực lân cận. Đó chính là lý do tại sao việc phát triển hạ tầng giao thông, đặc biệt là xây dựng các tuyến cao tốc, được coi là một bước đi quan trọng để thúc đẩy sự phát triển kinh tế của khu vực này.

Theo ý kiến của kiến trúc sư Khương Văn Mười, nguyên Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP.HCM, việc thông xe cao tốc Nha Trang – Cam Lâm và Vĩnh Hảo – Phan Thiết không chỉ giảm áp lực cho QL1A, đường sắt và đường hàng không, mà còn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế của Bình Thuận, Khánh Hòa và toàn vùng kinh tế nam Trung bộ, Đông Nam bộ, thậm chí lan tỏa đến vùng ĐBSCL, bởi những tuyến cao tốc này tạo thành một mạng lưới giao thông kết nối các tỉnh duyên hải nam Trung bộ – Đông Nam bộ và Nam bộ.

Ông Mười, trong tuyên bố của mình, đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của TP.HCM và vùng kinh tế phía nam đối với GDP quốc gia. Vùng này tập trung các cảng quốc tế, trung tâm hàng hóa, trung tâm trung chuyển, logistics và hàng không quốc tế. Ông cũng đề cập đến tiềm năng du lịch mạnh mẽ của Khánh Hòa, Bình Thuận và Ninh Thuận, đặc biệt là Khánh Hòa và Bình Thuận – hai điểm du lịch nổi tiếng sẽ hưởng lợi từ việc cải thiện giao thông, đồng thời thúc đẩy ngành công nghiệp không khói.