Bùng nổ ngành du lịch trong thời cơ ‘vàng’
Cùng với sự thăng hoa chưa từng có, chính sách thị thực mở rộng và tiện lợi đang được xem là phần thiết yếu cuối cùng để đẩy mạnh ngành du lịch Việt Nam lên đà bứt phá vượt trội.
Visa càng mở, du lịch càng nhanh phục hồi
Đại biểu Quốc hội thống nhất tầm quan trọng: Hỗ trợ đề xuất cấp bách của Bộ Công an về thay đổi chính sách thị thực và kéo dài thời gian cấp chứng nhận tạm trú cùng thị thực điện tử cho du khách quốc tế.
Trong công văn gửi Bộ Ngoại giao, Hội đồng tư vấn du lịch (TAB) đã đưa ra một tuyên bố quan trọng: chính chính sách visa mới là yếu tố quyết định đến khả năng cạnh tranh của ngành du lịch Việt Nam. TAB nhấn mạnh rằng, dù là quốc gia đầu tiên ở Đông Nam Á mở cửa trở lại du lịch quốc tế, Việt Nam đang trải qua một quá trình phục hồi chậm hơn đáng kể so với các đối thủ cạnh tranh trong khu vực như Thái Lan, Malaysia và Singapore. Điều này chủ yếu xuất phát từ những hạn chế và bất cập trong chính sách visa.
Tính đến nay, Tổ chức Du lịch thế giới đã đánh giá rằng chính sách thị thực nhập cảnh linh hoạt có thể góp phần tăng từ 5 đến 25% khách du lịch quốc tế hàng năm. Việt Nam đã trải qua điều này khi lần đầu tiên miễn thị thực nhập cảnh cho 5 nước Tây Âu. Các quốc gia trong khu vực ASEAN cũng đã áp dụng chính sách thị thực thuận lợi để thu hút du khách quốc tế, ví dụ như Thái Lan đã miễn thị thực du lịch cho công dân của 64 quốc gia và vùng lãnh thổ, Indonesia miễn thị thực cho 70 quốc gia, Philippines thậm chí là 157 quốc gia. So với những nước này, chính sách thị thực của Việt Nam chỉ miễn thị thực cho 24 quốc gia theo hình thức đơn phương và song phương. Đáng chú ý, Thái Lan, Malaysia và Singapore đã có chính sách thị thực mở cửa hơn nhiều so với Việt Nam ngay trước dịch Covid-19, và họ vẫn tiếp tục thực hiện nhiều chính sách linh hoạt nhằm thu hút du khách đến nhiều hơn và lưu trú lâu hơn, thậm chí còn sau dịch.
Theo đề xuất của TAB, Bộ Ngoại giao đề nghị không chỉ tiếp tục triển khai chính sách miễn thị thực đơn phương cho nhóm 13 quốc gia đã được miễn thị thực trước đó, mà còn bổ sung thêm 33 quốc gia, trong đó bao gồm 20 quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu (đồng bộ với đề xuất của Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch trước đó). Theo nghiên cứu của TAB về tác động của việc miễn thị thực đối với năm quốc gia Bắc Âu, số lượng khách quốc tế trung bình từ Anh, Pháp, Đức, Tây Ban Nha và Ý đã tăng gần 20%.
TAB nhấn mạnh rằng, so với các nước ASEAN khác, Việt Nam đã hưởng lợi tích cực từ việc miễn thị thực nhập cảnh đơn phương, với tác động đáng kể trong việc thu hút khách du lịch quốc tế và tăng doanh thu du lịch lên nhiều lần so với sự giảm thu từ việc miễn phí visa.
Theo TS Lương Hoài Nam, một thành viên của TAB, trong cuộc phỏng vấn với Thanh Niên, ông khẳng định rằng đề xuất mở rộng áp dụng visa điện tử (eVisa) và kéo dài hiệu lực của eVisa từ 30 ngày lên 90 ngày, mở rộng danh sách các nước được miễn visa đơn phương, cùng với việc kéo dài thời gian lưu trú của khách được miễn visa từ 15 ngày lên 45 ngày là một bước đi rất kịp thời và cần thiết. Ông cũng nhấn mạnh rằng chính sách visa của nước ta cần được xem xét và hoàn thiện theo nhiều hướng khác nhau, nhằm tạo điều kiện thuận lợi và mở rộng hơn về việc cấp visa cho du khách.
Việt Nam đã và đang thực hiện việc cấp visa dài hạn cho công dân nước ngoài, như visa 1 năm của Mỹ, visa 2 – 5 năm của khối Schengen, visa 3 năm của Úc, visa 5 năm của Hàn Quốc, visa 10 năm của Canada, và đây là một hình thức đơn phương. Vì vậy, Việt Nam cũng nên áp dụng các chính sách tương tự, không chỉ cấp visa dài hạn một cách đại trà, mà dựa trên từng hồ sơ xin cấp visa. Hơn nữa, như người Việt Nam khi mua bất động sản ở nước ngoài được cấp thẻ định cư (cũng là một loại visa dài hạn) cho toàn gia đình, chúng ta cũng cần thiết lập chính sách tương tự để khuyến khích người nước ngoài mua bất động sản ở Việt Nam và đến thăm nước ta nhiều lần trong năm.
Bên cạnh đó, khách du lịch vào Việt Nam để tham gia các sự kiện MICE và giải golf được miễn visa. Điều này là vì thông thường các sự kiện này thu hút người tham gia từ nhiều quốc gia khác nhau, và các tổ chức đa quốc gia thường chọn tổ chức sự kiện tại những quốc gia có chính sách visa linh hoạt nhất, nhằm giảm bớt phiền toái trong việc xin visa cho các khách mời tham dự sự kiện này.
TS Lương Hoài Nam nhấn mạnh rằng thủ tục cấp visa tại cửa khẩu (Visa On Arrival) cần tiếp tục được cải tiến theo hướng không yêu cầu xin phê duyệt trước, cho phép du khách đến cửa khẩu và yêu cầu trực tiếp, mặc dù có thể áp dụng mức lệ phí cao hơn so với các loại visa khác. Ông cũng nhấn mạnh rằng công tác truyền thông chính sách visa của nước ta cần được nâng cao, tăng cường thông qua nhiều kênh, đặc biệt là qua các cơ quan ngoại giao của nước ta ở nước ngoài.
Độ mở của Việt Nam thu hút người tiêu dùng giàu có
Một lãnh đạo Tổng cục Du lịch nhìn nhận: ‘Chưa bao giờ, cái tên Việt Nam đến gần với du khách thế giới như bây giờ. Gần như tuần nào chúng ta cũng có 1 điểm đến, 1 khách sạn, 1 công trình, 1 doanh nghiệp hoặc 1 món ăn nằm trong top đầu các danh sách tầm châu lục và thế giới, do các hãng thông tấn uy tín quốc tế bình chọn. Chúng ta đang là điểm đến được 2 thị trường lớn nhất thế giới là Ấn Độ và Trung Quốc ưa chuộng. Người dân các nước thị trường xa như châu Âu, Mỹ sau khi đến Việt Nam đều giữ được ấn tượng tốt và bỏ phiếu cho chúng ta trong các cuộc bình chọn. Ngành du lịch đang rất trông chờ được Chính phủ cùng các bộ, ngành chung tay tạo điều kiện thông thoáng, liên kết quảng bá, hình thành thêm nhiều sản phẩm độc đáo, hấp dẫn. Nếu làm được như vậy, du lịch Việt Nam giai đoạn tới chắc chắn sẽ bật dậy rất nhanh’.
Nhiều năm gần đây, báo chí nước ngoài liên tục dành những lời tôn vinh cho ngành du lịch Việt Nam trên mọi phương diện. Việt Nam đã có những hãng hàng không được xếp vào danh sách tốt nhất thế giới, điểm đến hàng đầu châu Á, cùng với hàng loạt điểm đến đẹp và gần 30 khách sạn, resort, và công ty du lịch, lữ hành giành hạng nhất các hạng mục tại “Giải Oscar ngành du lịch” – World Travel Awards (WTA) khu vực châu Á – châu Đại Dương.
Ông Johnathan Hạnh Nguyễn, Chủ tịch Tập đoàn Liên Thái Bình Dương (IPPG), đã phân tích rằng Việt Nam không chỉ sở hữu những danh lam thắng cảnh hấp dẫn mà còn ngày càng thu hút những người tiêu dùng hàng xa xỉ trên toàn cầu. Ông cũng nhấn mạnh rằng trang tin thời trang uy tín Fashion United đã so sánh Việt Nam với Mỹ và nhận định rằng, mặc dù Mỹ đang dẫn đầu về doanh thu hàng xa xỉ với mức doanh thu hàng năm lên tới 100 tỷ USD, nhưng Việt Nam là một thị trường mới nổi tiềm năng và có khả năng cạnh tranh với Mỹ trong tương lai.
Ông Hạnh dẫn chứng rằng sự mở rộng của Việt Nam đang thu hút người tiêu dùng giàu có và nổi lên như một trung tâm đầy tiềm năng cho các thương hiệu xa xỉ nổi tiếng. Với một quốc gia có tổng giá trị kinh tế lên tới 75 tỉ USD, Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhãn hiệu hàng đầu trên thế giới, thu hút sự quan tâm và lòng tin tưởng của người mua có thu nhập cao.
Đây được xem là “thời cơ vàng” chưa từng thấy tại Việt Nam. Johnathan Hạnh Nguyễn, được biết đến là “vua hàng hiệu”, tin rằng trong nhiều năm qua, ngành du lịch Việt Nam đã phải đối mặt với tình trạng khách du lịch đến nhiều nhưng chỉ ở thời gian ngắn và không chi tiêu nhiều. Nguyên nhân là do thiếu sự chú trọng vào lĩnh vực thương mại dịch vụ và thiếu điểm đến cho du khách tiêu tiền. Nhờ các đàm phán của IPPG với các nhà cung cấp, giá bán sản phẩm và dịch vụ đã được đưa về mức tương đương với Pháp và Singapore, thậm chí thấp hơn ở Trung Quốc. Đồng thời, các thương hiệu nổi tiếng toàn cầu và tầng lớp “giới nhà giàu” trên thế giới đang ngày càng quan tâm đến Việt Nam.
Hàng không cũng chờ visa để “cất cánh”
Ngành hàng không có thể được ví như một trong hai cánh của chiếc máy bay, với hy vọng rằng ngành du lịch sẽ tháo nút thắt visa để cùng cất cánh. Năm 2019 đã là cao điểm với ngành du lịch đón 18 triệu khách, và ngành hàng không đã vận chuyển khoảng 40 triệu hành khách quốc tế, trong đó, hơn 70% là khách du lịch.
Đại diện của Cục Hàng không cho biết rằng trong năm 2023, ngành hàng không đặt mục tiêu phục vụ 34 triệu lượt khách quốc tế, tương đương khoảng 80% so với năm 2019. Đến hết tháng 4, tổng số khách quốc tế đã đạt 9,7 triệu lượt, tương đương trên 70% so với cùng kỳ năm 2019. Dự kiến đến cuối quý 3, tỷ lệ phục hồi sẽ đạt khoảng 90%. “Tuy nhiên, đây là những con số kỳ vọng và việc có thể đạt được hay không phụ thuộc lớn vào lượng khách quốc tế đến Việt Nam và việc mở visa, đó là vấn đề quan trọng”, đại diện của Cục Hàng không nhận định.
Phó Tổng Giám đốc Thương mại Vietnam Airlines, Trịnh Ngọc Thành, khẳng định rằng ngành hàng không cần phụ thuộc một cách lớn vào độ mở của chính sách visa để đạt được mục tiêu phục hồi. Ông Thành nói: “Những quốc gia miễn visa và có đường bay trực tiếp đã chứng minh rằng trong vòng 3 năm, số lượng hành khách đã tăng gấp đôi, không phải chỉ tăng 5-10% như trung bình. Ngoài ra, Việt Nam cũng cần có một chương trình quảng bá du lịch quốc gia với những hoạt động thúc đẩy và quảng bá liên tục trong thời gian tới”, ông Thành đề xuất.